هدیه و کادو

هدیه یا همان کادو در لغت نامه مختلف اینگونه تعریف شده است : چیزی که ما به رایگان به دیگران تقدیم می کنیم، بدون اینکه انتظار داشته باشیم همان را دریافت کنیم. هرچند ممکن است هنگام هدیه دادن انتظار جبران در زمان آتی توسط شخص دریافت کننده را داشته باشیم، ولی در آن لحظه هدیه و کادو چیزی است که به رایگان تقدیم می شود. در لغتنامه دهخدا نیز هدیه اینگونه تعریف شده است: هدیه آن چه که به کسی فرستند به رسم تحبیب(دوستی آوردن) و بزرگداشت.

هدیه دادن از گذشته های دور موضوع جذابی برای مطالعات علوم انسانی و روانشناسی، انسان شناسی، اقتصاد و بازاریابی بوده است. محققان دیدگاه های مختلف به این نتیجه رسیدند که کادو دادن به شکل حیرت انگیزی بخش مهم و پیچیده ای از تعاملات انسانی را تشکیل می دهد. تبادل هدیه به تعیین و تحکیم روابط بین خانواده و دوستان می انجامد. به عقیده روانشناسان همیشه شخص هدیه دهنده نسبت به دریافت کننده در انجام این کار از مزیت های روانی مثبت بیشتری بهره مند می شود.

 

تاریخچه هدیه دادن

هدیه دادن شاید یکی از قدیمی ترین فعالیت های انسانی باشد که به ماقبل تمدن بشر و به خاستگاه گونه ما بر می گردد. بطوریکه حتی در فرهنگ ابتدایی غارنشینی، هدیه دادن فعالیت متداولی برای ابراز و جلب علاقه و محبت دیگران بوده است. نوع دیگر هدایا به عنوان یک نماد و سمبلی تعریف می شده است که رهبران قبیله یا دسته ها برای قدردانی یا احترام به یکدیگر تقدیم می کردند.

در زمان های ماقبل تمدن، این هدیه ها اغلب از طبیعت بدست می آمدند. بر اساس یافته های باستان شناسان مثلا یک هدیه می توانست سنگی با ظاهری عجیب یا دندان یک حیوان باشد. زمانی که انسان به تمدن دست پیدا کرد و توانست ابزار بسازد، هدایا رفته رفته از نظر ماهیتی یا کارکردی پیچیده تر شدند. بطور مثال درون دندان ها با کمک ابزار سوراخ هایی ایجاد شد و در کنار سنگ های قیمتی دیگری قرار گرفت و تشکیل یک گردنبند زینتی را داد.

ارزش اجتماعی هدیه دادن در سراسر تاریخ پیدایش بشر قابل شناسایی و ردگیری است. برای هزاران سال، برخی فرهنگ های بومی در مراسمی به نام potlatch شرکت می کردند. در این مراسم اجتماعی پیچیده، آیین بخشیدن و هدیه دادن گرامی داشته می شد. هرچند تفاسیر فرهنگی متفاوتی وجود دارد ولی در فرهنگ باستانی مذکور هرخانواده که بیشتر از سایرین بخشیده بود، از احترام و سطح اجتماعی بیشتری برخوردار می شد. و احترام و منزلتی که هر خانواده دریافت می کرد با مقداری که بخشیده بود رابطه مستقیم داشت.

 

 

بعدها در دوران مصر باستان، هدایا عموما به فرعون مصر تقدیم می شد. که اهرام ثلاثه را به منظور ذخیره سازی گنج های خود و رسیدن به جاودانگی ساخته بودند. در دوران روم باستان نیز، مردم هدایایی(Token) با هدف خوش یمنی به هم می دادند، که قرن ها ماندگار شد و تمدن های بعد از خود را تحت تاثیر قرار داد. این هدایای خوش یمنی اغلب با هدف طرح یک درخواست یا نشانی بر اتحاد داده می شد. که این نیت ها امروز نیز بر قوت خود باقی است.در قرون وسطی هدیه با هدف طرح درخواست از پادشاه یا نشان دادن اتحاد و همبستگی در زمان های جنگ به کار می رفت.

در دوران مدرن نیز خرید کادو و هدیه به بخشی از فرهنگ روزمره ما بدل گشته است. هدایای ما مشخص می کند که ما که هستیم و چه پیامی برای فرد دریافت کننده می فرستیم. هدایا در مراسم و رویدادهای گوناگون به منظور ایجاد ارتباط و ابزار خودمان مورد استفاده قرار می گیرند.

برخی محققان معتقدند که نیروهای تکاملی بشر، ممکن است ما را به سمت هدیه دادن سوق داده باشد. مردانی که از دیگران سخاوتمندتر بودند، هدیه بیشتری برای دوستان و شرکای احساسی خود تهیه می کردند. در نتیجه به موفقیت و تعامل بیشتری با آنها دست می یافتند. بطور مثال در شامپانزه ها که از نقطه نظر تکاملی با انسان ها سبب و نسب خویشاوندی نزدیکی دارند، معمول است که در ازای رابطه فیزیکی به شریک خود غذا و خوراک ببخشند. از طرفی زنانی که بخشنده های بهتری بودند می توانستند غذای خانواده و بچه های خود را حتی با خودگذشتگی تامین کنند. در نتیجه نسل خانواده آنها ادامه پیدا می کرد.

روانشناس حوزه مصرف دکتر مارگارت راکر از دانشگاه کالیفرنیا عقیده دارد که مردان در زمینه هدایایی که می دهند و دریافت می کنند نسبت به زنان بیشتر به قیمت و قابل استفاده بودن آن توجه می کنند. در حالیکه زنان بیشتر برای جنبه احساسی هدیه اهمیت قائل می شوند.

 

چرا هدیه می دهیم؟

در سطح اساسی، ما هدیه و کادو می دهیم برای اینکه قرار است بدهیم و از ما انتظار می رود. از مواقعی که این انتظار وجود دارد می تواند به تولدها، سالگردها، مهمانی ها و جشن سال نو اشاره کرد. بطور کلی هدیه دادن یک رسم نهادینه شده بشری است.

دلیل پیداش این رسم رسیدن به یک هدف مهم است: قدردانی و ابراز محبت. ما به دیگران هدیه می دهیم تا مراتب قدردانی و ارزشی که برای وی قائل هستیم و نقشی که در زندگی ما دارد را ابزار کرده و گرامی بداریم.

ما به کسانی هدیه می دهیم که خواستار برقراری و تداوم رابطه با آنها هستیم، این رابطه صرفا رمانتیک و احساسی نیست و شامل همه روابط انسانی می شود. هدیه دادن بخش مهمی از تعاملات انسانی است. اینکار می تواند معرف روابط ما با دیگران بوده و به تحکیم (یا ضعیف کردن) پیوندمان با دوستان، خانواده و شریک احساسی مان کمک شایانی می کند.

یک کادو نشانه ای است از ارزشی که برای رابطه مان با فرد دریافت کننده قائل هستیم، در نتیجه به نوعی یک قدم مثبت است که می بایست از طرف شخص دریافت کننده (به شکل داوطلبانه) جبران شود. البته هدیه دادن متقابل همیشه لازم نیست مادی یا به همان مقدار دریافت شده باشد، ولی به نوعی یک عدم تعادل در رابطه برقرار می کند. انسان ها اصولاً همانطور که هدیه می دهند مایلند هدیه ای دریافت کنند. از آنطرف مردم علاقه دارند که خوبی را با خوبی پاسخ داده و هدیه ای در جبران محبت پیشکش کنند.وقتی شخصی هدیه ای از کسی دریافت می کند معمولا تحت تاثیر قرار می گیرد. در نتیجه دلیل دیگر هدیه دادن تحت تاثیر قراردادن دیگران از نظر احساسی و عاطفی است.

البته باید در نظر داشته باشیم که هدیه و کادو دادن نباید به شکل یک الزام مطرح شود، بلکه باید چیزی باشد که ته قلب و با نیت واقعی تقدیم شود. شما چیزی را به کسی با علاقه خود می دهید بدون اینکه انتظار دریافت چیزی در پاسخ به آن را داشته باشید. خوشحال کردن افراد خود به تنهایی دلیلی کافی برای هدیه دادن است. و گواهی بر این موضوع است که شما به فکر او بوده اید.

همچنان که دریافت آن لذت بخش و مطلوب است، هنگامی که به کسی هدیه می دهیم خودمان نیز احساس شادمانی درونی می کنیم. که با معیارهای پولی قابل سنجش نیست. خوشحالی که هنگام بازکردن هدیه بوجود می آید موقتی است، ولی لذت هدیه دادن چیزی است که مدت زیادی همراه ما می ماند. کافیست به حس خوبی که آخرین بار هنگام هدیه دادن به کسی داشتید فکر کنید و می بینید که احتمالا هنوز همراه شماست!

چرا ما هدیه دادن را دوست داریم؟

در کتاب مقدس مسیحیت انجیل آیه ای به این مضمون وجود دارد : “بخشش بهتر از دریافت کردن است.” ممکن است جمله مذکور را شنیده باشید، ولی احتمالا به آن کاملا باور ندارید. هرچند اذعان داریم که هدیه دادن و بخشش خوب است، بدیهی است هنگامی که افراد دیگر از هدایای ما خوشحال می شوند به ما حس خوبی دست می دهد، ولی چگونه ممکن است این حس بهتر از دریافت هدیه از جانب دیگران باشد؟

در واقع مشخص شده است که آن جمله انجیل چیزی بیش از یک آیه خیرخواهانه مذهبی است. تحقیقات علمی نشان می دهد که واقعا هدیه دادن به دلایلی که ذکر می شود بهتر از هدیه گرفتن است. جالب است بدانید مجموع ارزش هدایایی که صرفاً در ایالات متحده آمریکا رد و بدل می شود با احتساب هدایای خیریه داوطلبانه به بیش از نیم تریلیون دلار (۵۰۰ میلیارد دلار) در سال می رسد. این نشان می دهد که فرهنگ خرید هدیه، تاثیر قابل توجهی بر اقتصاد جهانی دارد.

 

به دلایل روانشناسی زیر ما هدیه دادن را دوست داریم:

ایجاد حس خوب

در اینجا به موضوعی اشاره می شود که احتمالا هنگام خرید هدیه بعدی تان انگیزه بیشتری به شما می دهد: کادو دادن به دیگران می تواند شما را شادتر کند. فارغ از اینکه در عوض آن چه هدیه ای می گیرید.

تحقیقات علمی نشان می دهند که افرادی که عادت به هدیه دادن دارند انسان های شادمان تری هستند. برای مثال در یک تحقیق، کارمندانی که یک پاداش کاری دریافت می کردند و بخشی از آنرا صرف بخشش و هدیه به دیگران می کردند، افزایش حس شادمانی را در احساس می کردند. در نقطه مقابل صرف هزینه بیشتر برای خودشان، تاثیر چندانی در حس مثبت آنها نداشت.

در واقع می توان اینگونه تشریح کرد که هدیه دادن به دیگران به نسبت صرف هزینه برای خود، احساس شادی بیشتری برای خود ما به ارمغان می آورد. دو نویسنده و محقق به اسامی الیزابت دان و مایکل نورتون در کتابی با عنوان Happy Money : The Science of Spending اذعان می کنند هنگامی که برای خود خرج می کنید خوشحالی را همانجا جا می گذارید. شاید یکی از دلایل روانشناسی این پدیده این موضوع باشد که خرج کردن پولی که برای آن زحمت زیادی کشیدیم برای خودمان، می تواند در ما نوعی درد(بخاطر از دست دادن پول) ایجاد کند.

به نظر می رسد ارتباط بین کادو دادن و خوشحالی برای همه افراد درست باشد. در یک تحقیقات گسترده دیگر که با شرکت ۲۳۰ هزارنفر از سراسر دنیا انجام شد، بین میزان خوشحالی و کمیت هدیه هایی که افراد به دیگران می دهند رابطه مستقیمی وجود دارد. آنهم فارغ از اینکه در چه چارچوب فرهنگی زندگی می کنند یا چه سطح درآمدی داشتند.

 

اثر مثبت روی سلامتی!

به دلیل دیگری برای هدیه دادن نیاز دارید؟ به نظر می رسد که کادو خریدن برای سلامتی شما مفید است. و حتی باعث افزایش طول عمر می شود.

تحقیقات نشان می دهد که سخاوتمندی از نظر پولی یا زمانی، باعث تقویت سیستم ایمنی بدنی شده، درد فیزیکی را تقلیل داده و ریسک افسردگی یا ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش می دهد. یک تحقیق ۵ ساله در دیترویت ایالات متحده آمریکا به این کشف رسید که افرادی که به دیگران کمک می کنند، بهتر می توانند از پس مشکلات و استرس در زندگی خوشان بر بیایند. افرادی که هنگام نیاز به کمک دیگران شتافته بودند نیز نرخ مرگ و میر کمتری از افرادی که اینکار را انجام نداده بودند داشتند. به علاوه از مزایای روحی و جسمی متنوعی برخوردار شده بودند.

 

هدیه دادن از نظر روحی و روانی

بعد از خواندن پاراگراف بالا ممکن است این سوال برای شما پیش آمده باشد که هدیه دادن چگونه می تواند ما را سلامت تر و خوشحال تر کند؟ در پاسخ باید بگوییم که دلیل آن را باید در فعالیت های شیمیایی مغز و روح و روان انسان جستجو کرد.

احتمالاً راجع آسیب هایی که داشتن استرس به افراد وارد می کند مطالب زیادی شنیده و خوانده اید. جالب است بدانید که هدیه دادن باعث کاهش ترشح هورمون استرس در بدن می شود. و همزمان باعث ترشح دو هورمون اندورفین و دوپامین در مغز می شود. این دو هورمون مسئول بخش پاداش مغز ما هستند. و بطور کلی تعیین کننده احساس شادمانی و حس خوب در بدن ما می باشند.

آن حس شادمانی گرم و لذت بخش که هنگام کادو دادن به دیگران به ما دست می دهد، نتیجه ترشح هورمون های شادی بخش اندورفین و دوپامین در مغز ماست. مساله اینجاست که هنگامی که برای خود خرید می کنیم این احساس به میزان کمتری در ما بوجود می آید، اسکن های مغزی این مساله را تایید کرده اند.

برای هدیه دادن برنامه ریزی شده ایم!

ما همگی افرادی را می شناسیم که ذاتاً سخاوتمندتر هستند و همچنین افرادی که این عادت را ندارند. دانشمندان راجع به چرایی این مساله تحقیقاتی را انجام داده اند. تحقیقات آنها نشان می دهد که کمیت و کیفیت کادوهای فرد می تواند به اندازه بخشی از مغز وی ارتباط داشته باشد.

ناحیه در مغز افراد ، دقیقا بالای گوش راست به نام right temporoparietal junction وجود دارد که به اختصار به آن TPJ نیز گفته می شود. این بخش در قضاوت های اخلاقی و ادراک احساسی فرد مثل اینکه اینکه افراد دیگر چه احساسی می کنند یا چه دیدگاهی دارند، نقش موثری ایفا می کند.

تحقیقی در دانشگاه زوریخ به این نتیجه رسید افرادی که بخش TPJ راست آنها بزرگتر است علاقه بیشتری به صرف هزینه های بالاتر برای هدیه خریدن یا انجام امور خیریه دارند. سیگنال فعالیت های مغزی در TPJ همچنان گویای این موضوع می تواند باشد که آیا فردی به آخرین حد قابل تحمل از هدیه دادن خود(از نظر کمیت و کیفیت) رسیده است یا خیر. هرچند این موضوع نمی تواند تنها فاکتور در تعیین کردن میزان سخاوتمندی افراد باشد، شواهد نشان می دهد که بخش کوچکی در مغز می تواند در این زمینه نقشی ایفا کند.

 

سخاوت خودخواهانه

تمام این صحبت ها راجع به ساختار مغز و مزایایی که هدیه دادن برای ما دارد به یک سوال اساسی می انجامد: آیا هدیه دادن یک عمل دگرخواهانه یا خودخواهانه است؟ اگر واقعا کادو دادن بهتر از کادو گرفتن است، پس آیا ما واقعا بخاطر همین مزیت های آشکار و نهان به سمت کادو دادن سوق داده نمی شویم؟بر اساس گفته های روانشناسان، جواب این سوال به شکل شگفت آوری “بله” است. ما هدیه می دهیم چون بازخورد خوبی برایمان دارد.

هرچند شاید چندان مهم نباشد که انگیزه اصلی چیست. هرچیزی که این انگیزه را در ما ایجاد کند که حس خوبی به دیگران و خودمان بدهیم، ارزشمند و مفید است. و دنیا را به جای قشنگ تری تبدیل می کند.

دسته بندی کلی هدیه و کادو

هدیه و کادو را می توان به روش ها و انواع مختلف دسته بندی کرد. در ذیل به تعدادی از این دسته بندی های کلی پرداخته ایم.

هدیه های مادی

هدیه هایی هستند که از ارزش مادی و مالی برخوردار هستند. این هدیه ها معمولا به گونه ای هستند که فرد دریافت کننده در صورتی که مایل باشد می تواند آن را در بازار آزاد به فروش مجدد برساند. هدیه های مادی گستره زیادی را در بر می گیرند و هرآن چیزی که ارزش مالی داشته باشد را می توانند در بر بگیرند. از طلا و جواهرات گرفته تا خودرو و مستغلات و غیره.

 

هدیه های معنوی 

این هدیه ها ارزش اصلی خود را نه از میزان پولی که در ازای آن پرداخته شده بلکه از میزان زمان، احساس یا تفکری که فردی هدیه دهنده برای تهیه و ارائه آن صرف کرده است، دریافت می کند. این هدیه می تواند یک قطعه شعر و متن، نقاشی، قطعه موسیقی و … باشد. همه چیز به خلاقیت و ابتکار فرد هدیه دهنده بستگی دارد. همانطور که بالاتر اشاره شد، مغز زنان به هدایایی که احساس و عاطفه ای درون آنها جریان داشته باشد پاسخ مثبتی می دهد.

هدیه های مادی-معنوی

در این هدیه ها هردو جنبه مادی-معنوی با نسبت های مختلف وجود دارد. به همین سبب از مزایای هر دو مورد بهره می برند.برای این دسته از هدایا هم مقداری پول هزینه می شود  و هم ارزش و پتانسیل معنوی و احساسی بالایی دارند. بطور مثال یک قطعه طلا که بصورت سفارشی اسم فردی روی آن حک شده باشد یک هدیه مادی-معنوی قلمداد می شود. مثال دیگر محصولات صدانماست. چون تابلوهای ما همچنان که محصولی تجاری و مادی هستند، از نظر عاطفی و احساسی نیز تاثیرگذاری بالایی دارند.

 

هدیه های فردی-عاطفی

انواع هدیه هایی که افراد معمولی به دلایل و نیت های مختلف به یکدیگر پیشکش می کنند در این دسته بندی قرار می گیرد. هدف اصلی از تقدیم این هدیه ها معمولاً ایجاد حس خوب و تحکیم ارتباطات انسانی است. برای مثال می توان به هدیه تولد، عیدی، هدیه ولنتاین و هدیه سالگرد ازدواج اشاره کرد.

 

هدیه های سازمانی-تبلیغاتی

هدیه های سازمانی-تبلیغاتی اهداف استراتژیک و نیت های تجاری-مدیریتی را دنبال می کنند. این اهداف می تواند تبلیغات، برندسازی، ایجاد وفاداری کارکنان و مشتریان، اطلاع رسانی، رشوه و … باشد. در کل اینگونه هدایا بیش از آنکه جنبه احساسی و عاطفی داشته باشند، جنبه استراتژیک و منطقی دارند. به همین سبب می توان گفت که تاثیرگذاری احساسی هدایای فردی را ندارند.

مناسبت های هدیه دادن 

رویدادها و مراسم هایی که در آنها هدیه دادن و گرفتن مرسوم است در کشورهای مختلف متنوع و متفاوت می باشد. هرچند برخی از این رویدادها بدلیل پدیده جهانی شدن، رنگ و بوی بین المللی گرفته و توسط چندین کشور برگزار می شوند. به همین سبب بهتر است مناسبت های کادو دادن را به دو طبقه بین المللی و داخلی تفکیک کنیم.

رویدادهای هدیه دادن کاملاً خارجی

مراسم هایی که به آنها اشاره می شود از فرهنگ غربی سرچشمه گرفته اند. و ارتباطی به رسوم و فرهنگ ملی ما ندارند. هر چند بدلیل پدیده جهانی شدن در ایران نیز به نسبت فراگیر شده اند. که به مهم ترین آنها اشاره مختصری می کنیم.

 

هدیه ولنتاین

ما به عنوان کشوری در عرصه جهانی، از اتفاقات و فرهنگ بین اللملی تاثیراتی را دریافت کرده ایم. یکی از آنها اصطلاحاً مدشدن برخی مراسم های جهانی در ایران است. مشخص ترین و معروف ترین روز جهانی که در طی آن هدیه بین افراد رد و بدل می شود، شب ولنتاین است. همانطور که احتمالا می دانید، ولنتاین هرساله در کشور به شکل فراگیری برگزار می شود. زوج های جوان به مناسب این شب به خرید کادو ولنتاین برای یکدیگر می پردازند.

هدیه روز زن و روز مادر جهانی

روز مادر در تقویم رسمی کشور، با آنچه در دنیا به عنوان روز مادر شناخته می شود متفاوت است. هرچند برخی افراد ممکن است به جای روزی که در تقویم رسمی ایران مشخص شده است، در روز مادر جهانی برای مادر یا همسر به خرید کادو بپردازند.

هدیه کریسمس

چند سالی است که برپایی مراسم کریسمس و سال نوی میلادی در ایران نیز به پدیده رایجی تبدیل شده است. همچنان که مراکز خرید و پاساژ در شهرها به تغییر دکوراسیون به مناسبت کریسمس پرداخته و تخفیف های ویژه ای را ارائه می کنند. بخشی از مراسم کریسمس به هدیه دادن و گرفتن اختصاص دارد.

سایر روزهای جهانی

برخی روزهای دیگر جهانی ، نظیر «روز کودک» نیز بهانه است که در آن افراد به خرید و تبادل هدیه می پردازند.

رویدادهای هدیه دادن ایرانی

در فرهنگ ملی ما مراسم هایی وجود دارد که مرسوم است در آنها هدیه داده شود. برخی از این رسوم قدمت چندهزار ساله داشته و برخی نیز از پدیده های عصر معاصر می باشند.

هدیه تولد

مهمترین رویداد هدیه دادن در ایران را می توان مراسم تولد دانست. البته پیشکش هدیه تولد در همه جای جهان متداول می باشد ولی می توان گفت که هر کشور به این مراسم رنگ و بوی خاص خود را داده است. در فرهنگ هدیه دادن، معمولاً تهیه کادو تولد از اولویت بیشتری نسبت به سایر مناسبت ها برخوردار است.

 

 

هدیه عروسی

در فرهنگ ایرانی مرسوم است که به عروس و داماد در شب عروسی هدیه ای که معمولا ارزش نیز مادی دارد، تقدیم می شود. خود مراسم عروسی زیرشاخه های دیگری داشته که هدایای دیگری نظیر هدیه نامزدی، هدیه پاتختی و … را نیز شامل می شود.

 

هدیه سالگرد ازدواج

سالگرد ازدواج روزی است که در آن عروس و داماد بصورت رسمی با هم پیمان زناشویی را منعقد کرده اند. سالگرد ازدواج هرساله در موعد مقرر خود گرامی داشته شده و معمولا با تقدیم هدایایی نظیر گل،عطر و … از طرف زن و مرد برای یکدیگر همراه است.

 

هدیه خرید خانه

رایج است هنگامی که کسی خانه جدیدی خریداری می کند، مهمان هایی که برای بار اول به خانه جدید وی می روند تحفه و هدیه ای با خود همراه ببرند. این هدیه معمولا به گونه ای انتخاب می شود که با دکوراسیون خانه جدید سازگار بوده یا به نوعی قابل استفاده باشد.

 

هدیه عید نوروز

مراسم عید نوروز، یکی از کهن ترین آیین های مرسوم در فرهنگ ایرانی است. که قدمت آن به بیش از دو هزار سال می رسد. در فرهنگ ایرانی مرسوم است که بزرگترهای فامیل در مراسم دید و بازدید عید به کوچکترهای فامیل هدیه نقدی می دهند. که از آن به عنوان «عیدی» یاد می شود. عیدی را در واقع می توان معادلی برای هدیه کریسمس در فرهنگ غرب دانست.

 

هدیه اعیاد مذهبی

در کنار عید نوروز، اعیاد مذهبی نیز هرساله روزهایی را تقویم رسمی به خود اختصاص داده اند. در این اعیاد مانند عید قربان، قدیر، سعید فطر و … بخشی از مردم به تبادل هدیه می پردازند.

 

هدیه تولد نوزاد

در فرهنگ ایرانی مرسوم است هنگامی که نوزادی به دنیا می آید، فامیل و اطرافیان به دیدن نوزاد رفته و به رسم یادگار و خوش یمنی هدیه ای به پدر و مادر او می دهند. این هدیه می تواند نقدی یا غیر نقدی باشد.

 

هدیه فارغ التحصیلی

زمانی که دانشجویی موفق به اخذ مدرک فارغ التحصیلی از دانشگاه می شود، بزرگان فامیل ممکن است به وی هدایایی بدهند. این هدایا نیز می تواند نقدی یا غیر نقدی باشد.

 

هدیه روز دانشجو

در کنار هدیه فارغ التحصیلی، روزی به نام دانشجو در تقویم رسمی نام گذاری شده است. روز دانشجو هرساله در ۱۶ آذر ماه گرامی داشته می شود. متداول است که در این روز هدایایی اغلب از جنس فرهنگی و آموزشی به دانشجویان تقدیم می شود.

 

هدیه روز زن و هدیه روز مادر

در ایران روز مادر و روز زن ، تاریخ ثابتی ندارد. زیرا مصادف با ولادت حضرت فاطمه (ع) در تاریخ ۲۰ جمادی الثانی بوده بر اساس هجری قمری تعیین شده است. روز مادر و زن ایرانی نسبت به نسخه جهانی آن از اقبال بیشتری در سطح کشوربرخوردار است. در این روز فرزندان و همسر خانواده، از مقام بلندپایه زن و مادر تجلیل کرده و هدایایی را به رسم قدرانی به وی پیشکش می کنند.

 

هدیه روز پدر

روز پدر مصادف با ۲۹ اسفند (۱۹ رجب) مقارن با ولادت حضرت علی (ع) در تقویم رسمی انتخاب شده است. در این روز مرسوم است که مقام پدران خانواده توسط فرزندان و همسر گرامی داشته شده و هدیه ای به منظور قدردانی و تکریم به پدران زحمتکش تقدیم می شود.

 

هدیه روز دختر

ولادت حضرت فاطمه معصومه (ع) مقارن با ۲۴ تیرماه به عنوان روز دختر نامگذاری شده است. در این روز خرید کادو برای دختران خانواده امری متداول است.

 

هدیه سوغاتی

یکی از بخش های دوست داشتنی فرهنگ ما ایرانیان، خرید سوغات است. که حتما همه ما با آن خاطرات شیرینی داریم. از دیرباز مرسوم بوده فردی که به مسافرت سیاحتی یا زیارتی دوری می رود برای فامیل و اطرافیان خود هدایایی از محل سفر تهیه می کند که اصطلاحاً به آ« «سوغاتی» گفته می شود. سوغاتی خریدن بویژه هنگامی که سفر خارجی و زیارتی باشد همچنان مرسوم است.

 

هدیه مناسبت های شغلی

در ایران برخی مشاغل حساس جامعه به شکل ویژه ای گرامی داشته می شوند. این مشاغل مفید و حساس هر کدام روز به خصوصی در تقویم به نام خود دارند. بطور مثال می توان به روز پرستار و روز معلم اشاره کرد. در این روزهای ویژه طی جشن و مراسمی از پرستاران و معلمان تجلیل به عمل آمده و هدایایی به رسم احترام و یادبود به ایشان تقدیم می شود.

شب یلدا

شب یلدا نیز مانند نوروز، از رسوم کهن ایرانی با سابقه چندین هزارساله است. مراسم یلدا هرساله در آخرین روز پاییز برگزار شده و  به عنوان طولانی ترین شب سال شناخته می شود. چندین سال است که خرید کادوی یلدا در میان خانواده های ایرانی در حال رایج شدن است.

 

آداب هدیه دادن و گرفتن:

برای هدیه دادن آداب و رسومی وجود دارد که در فرهنگ های مختلف می تواند به شدت متغیر و متنوع باشد. در این بخش به چند مورد کلی اشاره می شود که به نظر می رسد در همه فرهنگ ها به گونه ای مشترک و مورد احترام است.

 

۱-یک هدیه بگیر ، یک هدیه بده! 

به عنوان یک قاعده کلی اگر هدیه ای دریافت می کنید، باید آن را با پیشکش کردن هدیه ای دیگر برای آن فرد جبران کنید. 

 

۲-ارزش معادل هدیه ها

در ادامه مورد بالا، هدیه ای که به عنوان پاسخ متقابل تقدیم می شود باید از ارزش معادلی با هدیه دریافت شده برخوردار باشد. البته اگر از تمکن مالی بالایی برخوردار هستید بهتر از خرید هدیه های گرانقیمت برای دیگران خودداری کنید، چون شاید با اینکار آن افراد را برای جبران هدیه شما ناخواسته به دردسر بزرگی انداخته باشید.

 

۳-توقف ممنوع!

ممکن است شما برای یک دوست برای اولین بار هدیه ای خریداری کنید. او نیز در با رعایت موارد گفته شده در بالا، هدیه ای برای تولد شما تهیه کرده و تقدیم کند. و این رابطه چندسال ادامه داشته باشد. در این شرایط بر اساس آداب هدیه دادن بهتر است هیچ یک از طرفین از رابطه را قطع نکرده و به آن ادامه بدهد.

 

۴-از قلم نندازید!

این مورد را بهتر است با مثالی توضیح دهیم. هنگامی که برای برادر خود هدیه ای می خرید، می بایست برای سایز اعضای خانواده نظیر خواهر،برادر و پدر نیز در موعد مقررشان هدیه ای در نظر باشید. در واقع بهتر است بین افراد یک گروه تبعیضی قائل نشده و برای همه هدیه ای تهیه کنید. رعایت این مورد باعث می شود که افراد بیشتری را خوشحال کرده و تاثیرگذاری بیشتری داشته باشید.

 

 

امیدواریم از این مطلب لذت برده باشید.